Ο γεωπόνος ερευνά, σχεδιάζει και εφαρμόζει τις μελέτες και τα προγράμματα γεωργικής ανάπτυξης με σκοπό την αύξηση και την ποιοτική βελτίωση της γεωργικής παραγωγής. Είναι συνεργάτης και τεχνικός σύμβουλος των αγροτών και τους καθοδηγεί στο σχεδιασμό της παραγωγής και στην οικονομική εκμετάλλευση των καλλιεργούμενων φυτών και των εκτρεφόμενων ζώων.
Συμβάλλει με την έρευνά του στην επίλυση των προβλημάτων και στην ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, προλαμβάνει ή διαπιστώνει ασθένειες που προσβάλλουν τη γεωργική παραγωγή και υποδεικνύει τρόπους θεραπείας, προτείνει μέτρα για τη συγκομιδή, αποθήκευση και διάθεση των αγροτικών προϊόντων, συμβουλεύει αγρότες σε θέματα εκτροφής, διατροφής και αναπαραγωγής αγροτικών ζώων. Η βελτίωση της παραγωγικότητας του εδάφους, η βελτίωση, μεταποίηση και διάθεση αγροτικών προϊόντων αλλά και ο έλεγχος, πριν αυτά διατεθούν στην αγορά, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών και μεθόδων για τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, αλλά και η διατήρηση των ισορροπιών του φυσικού περιβάλλοντος είναι αρμοδιότητες του γεωπόνου.