Αντικείμενο της επαγγελματικής του δραστηριότητας είναι η γενική επισκόπηση και επιμέλεια χειρόγραφων ή δακτυλογραφημένων κειμένων, με σκοπό την παράδοση τους σε έντυπη μορφή κατά τον αρτιότερο τρόπο. Στις αρμοδιότητες του εντάσσεται ο έλεγχος των γλωσσικών, πραγματολογικών και τυπογραφικών στοιχείων, η εξακρίβωση των πληροφοριών που δίνονται άμεσα ή έμμεσα με βάση επίσημες πηγές, η φραστική παρέμβαση στο κείμενο κατόπιν συνεννόησης με το συγγραφέα ή το μεταφραστή και η δημιουργία παραπομπών που επεξηγούν λέξεις ή προτάσεις του κειμένου, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο. Για την εξακρίβωση των πληροφοριών πολλές φορές είναι απαραίτητη η αναζήτηση στοιχείων στο internet και η συνεργασία με βιβλιοθήκες, ομίλους, συλλόγους ή ειδικούς εμπειρογνώμονες. Ο επιμελητής θα πρέπει να γνωρίζει διεξοδικά τη διαδικασία έκδοσης ενός εντύπου, η οποία περιλαμβάνει δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο αφορά στην προετοιμασία του κειμένου για το τυπογραφείο και περιλαμβάνει τη γλωσσική επιμέλεια ή και την επιστημονική επιμέλεια της ύλης. Το δεύτερο στάδιο αναφέρεται στο σχεδιασμό και τη φροντίδα της τυπογραφικής μορφής του εντύπου και περιλαμβάνει τις τυπογραφικές διορθώσεις, τη σελιδοποίηση, την εκτύπωση και τη βιβλιοδεσία. Ο επιμελητής εκδόσεων μπορεί να διεκπεραιώνει ο ίδιος όλα τα παραπάνω στάδια ή να συνεργάζεται με τον διορθωτή ο οποίος κάνει τις τυπογραφικές διορθώσεις, τον επιμελητή κειμένου ο οποίος ασχολείται με τη γλωσσική επιμέλεια πριν από τη στοιχειοθεσία, τον επιστημονικό επιμελητή ο οποίος αναλαμβάνει την επιστημονική επιμέλεια της ύλης και τον καλλιτεχνικό επιμελητή ο οποίος σχεδιάζει την έκδοση όταν υπάρχει εικονογράφηση. Ωστόσο ο επιμελητής εκδόσεων ανεξαρτήτως αν διεκπεραιώνει ο ίδιος όλα τα στάδια ή συνεργάζεται με άλλους επαγγελματίες, θα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχει και να κατευθύνει όλες τις σχετικές εργασίες.