Η μελέτη του ανθρώπου, ως μέλους, μιας συγκεκριμένης και οργανωμένης κοινωνίας και οι δραστηριότητές του σε όλους τους τομείς (κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, πολιτιστικό) αποτελούν το αντικείμενο έρευνας του ιστορικού. Πιο απλά, η επιστήμη της Ιστορίας εξετάζει τη δράση του ανθρώπου στο χώρο και το χρόνο, όπως επίσης και τα διάφορα δημιουργήματά του. Οι πληροφορίες που μας παρέχει η έρευνα του ιστορικού και η ερμηνεία του παρελθόντος είναι σημαντικές, γιατί καθορίζουν το παρόν και το μέλλον του ανθρώπου. Επομένως, είναι απαραίτητη η απόκτηση ιστορικής συνείδησης για την εξέλιξη και την πρόοδο. Ο ιστορικός προσπαθεί να ερμηνεύσει τα ιστορικά φαινόμενα και να γνωρίσει καλύτερα την εποχή που μελετά μέσα από κείμενα, γραπτά μνημεία κ.λπ. Στην ολοκλήρωση του έργου του βοηθούν και άλλοι επιστήμονες οι οποίοι προσφέρουν στοιχεία χρήσιμα για τη μελέτη μιας εποχής, όπως ο αρχαιολόγος, ο γεωγράφος κ.ά.