Καραγκιοζοπαίχτης

Είναι ο καλλιτέχνης που με το χαρτονένιο του θίασο διασκεδάζει μικρούς και μεγάλους, δημιουργώντας πίσω από τον μπερντέ έργα εμπνευσμένα από την ελληνική ιστορία και μυθολογία, τα παραμύθια, τις λαϊκές μυθιστορίες και τη σύγχρονη καθημερινή ζωή. Ο καραγκιοζοπαίχτης με το πολυσύνθετο ταλέντο και τα προσόντα που διαθέτει, είναι σε κάθε παράσταση ο άνθρωπος για όλες τις δουλειές. Είναι αυτός που φιλοτεχνεί τις φιγούρες των ηρώων, γράφει τα κείμενα, σκηνοθετεί και υποδύεται φωνητικά όλους τους ρόλους κάθε παράστασης, ενώ ταυτόχρονα κινεί τα νήματα δίνοντας κίνηση και ρυθμό στις φιγούρες του θιάσου του. Στα καθήκοντά του περιλαμβάνονται, η επιλογή και η ενοικίαση του κατάλληλου χώρου που θα δίνει τις παραστάσεις, το στήσιμο της σκηνής, η διαφήμιση του έργου, η υποδοχή του κοινού, ενώ παράλληλα εκτελεί καθήκοντα ταξιθέτη και ταμία. Βασικός πρωταγωνιστής κάθε παράστασης είναι ο καραγκιόζης, φιγούρα του Τούρκικου Θεάτρου Σκιών, που προσαρμόστηκε στην ελληνική πραγματικότητα και έγινε ο εκφραστής της δυσαρέσκειας και της αντίδρασης του λαού στα προβλήματα της καθημερινότητας. Ο καραγκιόζης με την εμφάνισή του και μόνο προκαλεί το γέλιο σε μικρούς και μεγάλους. Είναι καμπούρης, κακομούτσουνος, με μεγάλη μύτη, ξυπόλητος με μεγάλες πατούσες και μακριά χέρια, έτοιμος πάντα να φαει αλλά και να δώσει ξύλο. Είναι χωρατατζής, θυμόσοφος, κατά περίπτωση γενναίος ή φοβητσιάρης, πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης, τεμπέλης μα συνάμα πρόθυμος, αιώνια πεινασμένος σκαρφίζεται μύριους τρόπους για να γιατρέψει την πείνα του και να θρέψει τη φαμίλια του. Γύρο του και ανάλογα με το θέμα κάθε παράστασης εμφανίζονται διάφοροι τύποι που ο ίδιος κινεί, όπως ο πασάς, ο χατζηαβάτης, ο μπάρμπα Γιώργος, ο Βεληγκέκας, η Βεζυροπούλα, ο σερ Διονύσιος, η Αγλαΐα, το κολλητήρι κ.ά.
Το Θέατρο Σκιών εμφανίστηκε τον 6ο αιώνα στην ʼπω Ανατολή και πήρε το όνομά του από τον κεντρικό του ήρωα τον Καραγκιόζη. Οι καραγκιοζοπαίχτες στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα έστηναν τη σκηνή τους το σούρουπο στις γειτονιές. Μετά το 1830, με τη σταδιακή απελευθέρωση το Θέατρο Σκιών άρχισε να παίρνει ελληνική μορφή και να απλώνεται σ’ όλη τη χώρα. Η περίοδος 1880 1910 συνδέεται με τη μεγάλη ακμή του, όταν εμφανίζονται σπουδαίοι δημιουργοί και το εμπλουτίζουν με νέες φιγούρες. Κατά τη δεύτερη 25ετία του 20ου αιώνα το όνομα του καραγκιοζοπαίχτη Σπαθάρη και στη συνέχεια αυτό του Σπυρόπουλου είναι συνυφασμένα με τον Καραγκιόζη, αφού είναι αυτοί που κυρίως αγωνίστηκαν και κατάφεραν να διατηρήσουν τη θεατρική αυτή δημιουργία του λαϊκού μας πολιτισμού που κινδύνευε να χαθεί.