Η διακυβέρνηση και ο χειρισμός των μικρών και των μεγάλων αεροσκαφών καθώς και των ελικοπτέρων της πολεμικής, της πολιτικής αεροπορίας και των ελικοπτέρων του ΕΚΑΒ, αποτελούν το αντικείμενο των επαγγελματικών δραστηριοτήτων του πιλότου, ο οποίος είναι ένας άριστα εκπαιδευμένος επαγγελματίας.
Η αποστολή των πιλότων της πολιτικής αεροπορίας συνίσταται στη γρήγορη και την ασφαλή μεταφορά των επιβατών και των φορτίων, τους αεροψεκασμούς, την πυρόσβεση, την δι’ αέρος σπορά για αναδάσωση, τις αεροφωτογραφίες, ενώ οι πιλότοι των ελικοπτέρων ασχολούνται με την πυρόσβεση, τη διάσωση ατόμων που κινδυνεύουν, τις επείγουσες μεταφορές ασθενών κ.λπ. εκτέλεση ειδικής αποστολής, σε διάφορους εθνικούς ή διεθνείς προορισμούς. Πιο συγκεκριμένα, ο πιλότος παρουσιάζεται στην υπηρεσία του αρκετή ώρα πριν την απογείωση του αεροσκάφους και προετοιμάζει τo σχέδιο πτήσης στην Επιμελητεία Πτήσεων, όπως επίσης ελέγχει τις καιρικές συνθήκες στις περιοχές διαδρομής και προορισμού. Μετά την επιβίβαση των επιβατών απογειώνει το αεροσκάφος και εκτελεί το καθορισμένο δρομολόγιο, προσγειώνοντας το αεροσκάφος στον τόπο τού προορισμού. Μέσα στο αεροσκάφος ελέγχει την τεχνική του κατάσταση και την άψογη λειτουργία των κινητήρων και όλων των οργάνων πλοήγησης. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού, ο πιλότος παίρνει την πρόγνωση του καιρού, διαλέγει την πορεία, το ύψος και την ταχύτητα που θα εξασφαλίσουν την γρηγορότερη, ομαλότερη και ασφαλέστερη δυνατή πτήση. Συνήθως σ’ ένα αεροπλάνο οι πιλότοι είναι δύο. Ο πιο έμπειρος είναι ο κυβερνήτης που είναι επικεφαλής όλων των άλλων μελών του πληρώματος. Ο δεύτερος πιλότος αναλαμβάνει την επικοινωνία με τους πύργους ελέγχου, τον χειρισμό των οργάνων κ.ά. Στα μεγάλα αεροπλάνα υπάρχει και τρίτος πιλότος που βοηθάει τους άλλους δύο στην λειτουργία των διαφόρων οργάνων και συστημάτων, κάνει μικρές επισκευές αν χρειαστεί και εντοπίζει άλλα αεροσκάφη. Η τεχνολογία βέβαια βοηθάει στο να μπορούν να γίνουν ασφαλείς οι πτήσεις με δύο μόνο πιλότους. Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούν είναι τα διάφορα όργανα και αεροβοηθήματα που βρίσκονται μέσα στον θάλαμο διακυβέρνησης του αεροσκάφους, όπως ραντάρ, οθόνες απεικόνισης στοιχείων, συσκευές ασύρματης επικοινωνίας και άλλα.
Τα καθήκοντα των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας είναι τα ίδια με των πιλότων της Πολιτικής Αεροπορίας, επιπροσθέτως όμως εκπαιδεύονται σε στρατιωτικές επιχειρήσεις με συνεχείς ασκήσεις ικανότητας και πολεμικής ετοιμότητας, ιδιαίτερα οι πιλότοι βομβαρδιστικών ή σκαφών αναγνώρισης και αναχαίτισης. Οι πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας έχουν εκτός από το αλεξίπτωτο, ειδικό προσωπικό εξοπλισμό και ειδικές φόρμες πτήσης.