Αντικείμενο της εργασίας του είναι η επιστημονική και παιδαγωγική καθοδήγηση και υποστήριξη των εκπαιδευτικών κάθε βαθμίδας εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, ο Σχολικός Σύμβουλος Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης διαχειρίζεται στον τομέα ευθύνης του την εκπαιδευτική πολιτική και υποστηρίζει την εφαρμογή των εκπαιδευτικών καινοτομιών που εισάγονται στην εκπαίδευση. Συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς της περιοχής ευθύνης του, ατομικά ή ομαδικά, με σκοπό την ομαλή πορεία της παιδαγωγικής και διδακτικής πράξης, καθώς και την προώθηση νέων, σύγχρονων διδακτικών μεθόδων. Βοηθά τους εκπαιδευτικούς και τους ενθαρρύνει να αναπτύσσουν πρωτοβουλίες και δραστηριότητες για την αντιμετώπιση επιμέρους προβλημάτων του σχολικού έργου, για τον εμπλουτισμό της σχολικής ζωής και την αναβάθμιση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Στην αρχή του διδακτικού έτους, οργανώνει συσκέψεις των εκπαιδευτικών του κλάδου του κατά σχολείο ή κατά ευρύτερες ομάδες σχολείων ή κατά γνωστικούς τομείς για τον προγραμματισμό και την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού έργου. Παρακολουθεί τον αρχικό προγραμματισμό, παρεμβαίνει διαμορφωτικά κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους και συζητά σε συσκέψεις με τους εκπαιδευτικούς τις αναγκαίες αναπροσαρμογές. Επισκέπτεται τα σχολεία της δικαιοδοσίας του, δημόσια και ιδιωτικά, και ενημερώνεται για το επιτελούμενο εκπαιδευτικό έργο. Συζητά τα ιδιαίτερα προβλήματα, παρέχει τις απαραίτητες οδηγίες και υποδείξεις και ενισχύει νέες πρωτοβουλίες των εκπαιδευτικών, επιστημονικά και παιδαγωγικά αποδεκτές. Συγκαλεί τους εκπαιδευτικούς της περιοχής σε συσκέψεις και οργανώνει ενημερωτικά σεμινάρια, για να εκτιμήσει την πορεία του προγραμματισμένου διδακτικού έργου, να μεθοδεύσει τις αναγκαίες προσαρμογές να συντονίσει την ύλη και να εφαρμόσει νέες μεθόδους. Στις παραπάνω συναντήσεις ενημερώνει τους εκπαιδευτικούς στα σύγχρονα επιστημονικά, παιδαγωγικά και διδακτικά θέματα. Η ενημέρωση μπορεί να γίνει και με τη συμμετοχή ειδικών επιστημόνων και παιδαγωγών. Παρέχει πληροφορίες για τη σημασία της σύγχρονης εκπαιδευτικής τεχνολογίας και ενθαρρύνει την εφαρμογή της εξασφαλίζοντας προϋποθέσεις εξοικείωσης. Παρακολουθεί, ύστερα από ενημέρωση των εκπαιδευτικών, διδασκαλίες και προβαίνει στις αναγκαίες παρατηρήσεις και υποδείξεις σχετικά με τους τρόπους σχεδιασμού, οργάνωσης και πραγματοποίησης της διδασκαλίας. Οργανώνει ο ίδιος ή αναθέτει διδασκαλίες σε εκπαιδευτικούς, τις οποίες παρακολουθούν υποχρεωτικά οι εκπαιδευτικοί του αντίστοιχου γνωστικού αντικειμένου των σχολείων με σκοπό την ανταλλαγή εμπειριών και την ενημέρωση στις σύγχρονες απόψεις της ψυχοπαιδαγωγικής θεωρίας και διδακτικής πρακτικής. Προωθεί και ενισχύει ερευνητικές προσπάθειες εκπαιδευτικών για τη δημιουργία παιδαγωγικής και επιστημονικής κίνησης στην περιοχή του και συνεργάζεται με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ιδιαίτερα σε θέματα πρακτικής άσκησης των φοιτητών και παιδαγωγικής έρευνας και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Εξετάζει, σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς, θέματα επίδοσης και αξιολόγησης των μαθητών. Καθοδηγεί τους εκπαιδευτικούς σε θέματα που έχουν σχέση με την αντικειμενική αξιολόγηση των μαθητών, τον τρόπο προφορικής ή γραπτής εξέτασης, τη διαμόρφωση των ερωτήσεων των εξετάσεων, τη διόρθωση των γραπτών και ό,τι άλλο αφορά την αξιολόγηση του μαθητή σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Καθοδηγεί τους εκπαιδευτικούς για τον ορθό τρόπο επικοινωνίας τους με τους γονείς και τους μαθητές, για την καλή συνεργασία τους ως μελών του Συλλόγου των Διδασκόντων και καλλιεργεί σ’ αυτούς πνεύμα συλλογικής ευθύνης για τη λειτουργία του σχολείου. Σε κοινές συσκέψεις με τους εκπαιδευτικούς, προβαίνει σε απολογισμό του ετήσιου διδακτικού προγραμματισμού στο τέλος του διδακτικού έτους, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για την οργάνωση και λειτουργία των σχολείων. Ο Σχολικός Σύμβουλος συνεργάζεται με τον Διευθυντή Εκπαίδευσης ή τον Προϊστάμενο του Γραφείου για κάθε θέμα που σχετίζεται με τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης, προκειμένου να υπάρξει παιδαγωγική - επιστημονική αλλά και διοικητική στήριξη της λειτουργίας του σχολείου. Ειδικότερα, εντός του μηνός Σεπτεμβρίου κρίνεται αναγκαίο να πραγματοποιείται κοινή σύσκεψη όλων των Σχολικών Συμβούλων καθώς και των Διευθυντών Εκπαίδευσης και Προϊσταμένων Γραφείων του νομού και να εξετάζονται σ' αυτές τα εκπαιδευτικά προβλήματα και να προγραμματίζονται οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες για το διδακτικό έτος. Ο Σχολικός Σύμβουλος στα πλαίσια της αρμοδιότητάς του, εάν επισημαίνει προβλήματα διοικητικού χαρακτήρα, ενημερώνει τα όργανα διοίκησης και εισηγείται τις αναγκαίες ρυθμίσεις. Συνεργάζεται με την υπηρεσία Σχολικής Υγιεινής, το Γραφείο Φυσικής Αγωγής, τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων, καθώς και με τα θεσμοθετημένα όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την αρτιότερη εκπλήρωση της αποστολής του. Οργανώνει συγκεντρώσεις Γονέων και Κηδεμόνων για την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τα προβλήματα αγωγής, μάθησης, συμπεριφοράς των μαθητών, καθώς και για την ενίσχυση και την προαγωγή της συνεργασίας σχολείου και της οικογένειας. Ενισχύει κάθε προσπάθεια για την ανάπτυξη δημιουργικών σχέσεων του σχολείου με το κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον. Για την επιτυχία του σκοπού αυτού συνεργάζεται με τις μαθητικές κοινότητες, τους συνδικαλιστικούς φορείς, τα όργανα λαϊκής συμμετοχής, τα άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τους μαζικούς φορείς (Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Συλλόγους Γονέων, πολιτιστικούς και επιστημονικούς συλλόγους κ.α.) ή επιστήμονες και άτομα αναγνωρισμένου κύρους, ανάλογα με τις υπάρχουσες δυνατότητες και τις τοπικές συνθήκες. Στο τέλος κάθε διδακτικού έτους, ο Σχολικός Σύμβουλος του νομού σε κοινές συντονιστικές συσκέψεις που γίνονται καταρτίζει ενιαία συνοπτική έκθεση, στην οποία επισημαίνονται τα γενικότερα προβλήματα που έχουν ανακύψει κατά την άσκηση του εκπαιδευτικού έργου στο νομό, καταγράφονται οι ελλείψεις και οι ανάγκες της εκπαίδευσης και προτείνονται τα αναγκαία μέτρα για την αντιμετώπισή τους. Η έκθεση αυτή αποστέλλεται στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης και κοινοποιείται στο Διευθυντή Εκπαίδευσης και στον οικείο Νομάρχη. Επίσης, στο τέλος κάθε διδακτικού έτους καταρτίζει προσωπική έκθεση για την άσκηση του επιστημονικού, παιδαγωγικού, ερευνητικού και αξιολογικού έργου του, στην οποία καταγράφονται οι πρωτοβουλίες και δραστηριότητές του, επισημαίνονται τα ιδιαίτερα προβλήματα που παρατηρήθηκαν και διατυπώνονται προτάσεις σχετικές με τα προγράμματα, τα σχολικά βιβλία, τις μεθόδους διδασκαλίας, την εκπαιδευτική τεχνολογία, την Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη (Π.Δ.Σ.), την Ενισχυτική Διδασκαλία καθώς και για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για τη βελτίωση της εκπαίδευσης. Η έκθεση αυτή λαμβάνει υπόψη της την "αυτοαξιολόγηση" του εκπαιδευτικού έργου των σχολείων. Παρακολουθεί τη λειτουργία των σχολικών βιβλιοθηκών, των εργαστηρίων και τη χρήση των εποπτικών μέσων και δίνει οδηγίες για τη βελτίωση της λειτουργικότητάς τους συνεργαζόμενος με το Διευθυντή, το διδακτικό προσωπικό και τις μαθητικές κοινότητες, κατά περίπτωση, και κάνει υποδείξεις για τον εμπλουτισμό ή τη συγκρότησή τους. Ενημερώνεται άμεσα από τη Διεύθυνση Σπουδών του ΥΠ.Ε.Π.Θ. μέσω του Τμήματος Διοίκησης της Περιφερειακής Διεύθυνσης για τις εγκυκλίους και λοιπές διαταγές του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και φροντίζει για την εφαρμογή τους στα σχολεία, στα πλαίσια της αρμοδιότητάς του. Συμμετέχει στις επιτροπές των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων, όπου αυτό απαιτείται και συνεργάζεται με τα αρμόδια όργανα για τη συγκρότηση των προβλεπόμενων ομάδων. Τέλος, συνεργάζεται και καθοδηγεί το έργο τόσο των νομαρχιακών αποκεντρωμένων υπηρεσιών, όπως των Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων (Σ.Σ.Ν.), των Κέντρων Συμβουλευτικής - Προγραμματισμού (ΚΕ.ΣΥ.Π.), των Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΕΚΦΕ), των Κέντρων Πληροφορικής και Νέων Τεχνολογιών (ΠΛΗ.ΝΕ.Τ.), όσο και των περιφερειακών αντιστοίχων, όπως των Κέντρων Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης (ΚΔΑΥ), των Περιφερειακών Κέντρων Στήριξης και Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕ.ΚΕ.ΣΕ.Σ.), των Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε.).