Η φύλαξη, ο έλεγχος, η προστασία και η επιτήρηση της καλής κατάστασης των σχολικών κτιρίων και του εξοπλισμού τους είναι το κύριο αντικείμενο της εργασίας του. Πιο συγκεκριμένα, ο σχολικός φύλακας μεριμνά για την αποφυγή φθορών και βανδαλισμών στο σχολικό κτίριο και τους κοινόχρηστους χώρους του με στόχο τη διασφάλιση των κατάλληλων συνθηκών για την ομαλή λειτουργία του σχολείου. Για το σκοπό αυτό επιτηρεί με συνεχείς περιπολίες τις κτιριακές εγκαταστάσεις του σχολείου, όπως είναι οι αίθουσες διδασκαλίας, τα γραφεία διδασκόντων, τα εργαστήρια, οι βιβλιοθήκες, οι κλειστές αθλητικές εγκαταστάσεις, οι χώρους υγιεινής κ.ά., καθώς και τους γύρω υπαίθριους χώρους του σχολικού συγκροτήματος, όπως είναι ο αύλειος χώρος, οι εξωτερικές αθλητικές εγκαταστάσεις, η περίφραξη κ.ά., ώστε να αποτρέπονται ενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν καταστροφές στην περιουσία του σχολείου. Ακόμη, στα καθήκοντά του περιλαμβάνεται ο έλεγχος των ατόμων που εισέρχονται στον αύλειο χώρο του σχολείου και η απομάκρυνση εκείνων που δεν έχουν καμία σχέση με το χώρο (εξωσχολικά άτομα), μετά από συνεννόηση με το διευθυντή. Σε περίπτωση που αυτά αρνούνται να απομακρυνθούν, ενημερώνει το διευθυντή του σχολείου και ζητά τη συνδρομή της Αστυνομίας, μετά από εντολή του. Επιπρόσθετα, είναι υποχρεωμένος να φροντίζει για την καλή λειτουργία του φωτισμού, των υδραυλικών και λοιπών εγκαταστάσεων του σχολείου, να επιβλέπει την ασφάλεια των χώρων και να ενημερώνει αμέσως για οποιοδήποτε συμβάν το διευθυντή, την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου και την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία (π.χ. οικεία Αστυνομική Αρχή, Πυροσβεστική, ΔΕΗ, υπηρεσίες ύδρευσης κ.ά.). Επίσης, συμπληρώνει και υπογράφει καθημερινά με τη λήξη της βάρδιας του το δελτίο συμβάντων, όπου περιγράφει και με κάθε λεπτομέρεια την πορεία της βάρδιας του. Όταν λειτουργεί το σχολείο, εκτός από τη φύλαξη του χώρου, φροντίζει για την προστασία των μαθητών, με την έννοια ότι αποτρέπει την έξοδό τους κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων από τον αύλειο χώρο χωρίς την άδεια από τη Διεύθυνση του σχολείου. Τέλος, κατά την εκτέλεση της εργασίας του φορά ειδικό γιλέκο σήμανσης και φέρει συγκεκριμένο εξοπλισμό όπως σφυρίχτρα, φακό, κινητό τηλέφωνο και ταυτότητα με τα στοιχεία του.